کلیسای چورا استانبول (موزه کاریه): گنجینهای از هنر بیزانسی
کلیسای چورا استانبول، که امروزه به عنوان موزه کاریه (Kariye Museum) شناخته میشود، یکی از شگفتانگیزترین و مهمترین بناهای تاریخی استانبول است. این کلیسای کهن که در اصل بخشی از یک مجموعه صومعهای عظیم در خارج از دیوارهای قسطنطنیه (استانبول امروزی) و در جنوب منطقه شاخ طلایی ساخته شد، داستانی پرفراز و نشیب از تغییرات تاریخی و مذهبی را در دل خود جای داده است. با هر گوشهای از این بنا که بنگرید، نقاشیهای دیواری (فرسکو) و موزاییکهای خارقالعاده دوره بیزانس چشمها را به خود جذب میکنند و گواهی بر عظمت هنر بیزانسی هستند. برای آشنایی با سایر دیدنی های استانبول مانند بازار بزرگ استانبول، مسجد سلیمانیه استانبول، کاخ توپکاپی استانبول، کاخ دلمه باغچه استانبول و غیره کافیست کلیک کنید. همچنین برای اطلاع از شرایط تور ترکیه علاالدین تراول روی دکمه زیر بزنید.
کلیسای چورا در ابتدا در قرن چهارم میلادی بنا شد، اما شکل کنونی آن بیشتر مربوط به بازسازیهای قرن یازدهم و چهاردهم میلادی است. این کلیسا در ابتدا به عنوان یک کلیسای مسیحی بیزانسی فعالیت میکرد و به دلیل موقعیت مکانی خود در خارج از دیوارهای شهر، نام "چورا" به معنای "خارج از شهر" یا "در حومه" به آن داده شد.
با فتح قسطنطنیه توسط عثمانیها در سال ۱۴۵۳ میلادی و گسترش اسلام در منطقه، کلیسای چورا نیز همانند بسیاری از کلیساهای دیگر، در اوایل قرن شانزدهم به مسجد تبدیل شد و نام مسجد کاریه (Kariye Camii) را به خود گرفت. در طول این دوره، نقاشیهای دیواری و موزاییکهای بیزانسی آن با لایهای از گچ پوشانده شدند تا با موازین اسلامی مطابقت یابد.
در سال ۱۹۴۸ میلادی، این بنای تاریخی با ارزش، بار دیگر تغییر کاربری داد و به موزه کاریه تبدیل شد. این اقدام به منظور حفظ و نمایش آثار هنری بینظیر بیزانسی آن بود. با تلاشهای مرمتگران، لایههای گچبرداری شده و موزاییکها و فرسکوهای پنهان شده در زیر آن، پس از قرنها دوباره به نمایش درآمدند.
کلیسای چورا (موزه کاریه) تا امروز پذیرای بسیاری از گردشگران در استانبول بوده است و آنها را با خود به سفری در اعماق تاریخ و هنر میبرد. در سپتامبر ۲۰۲۰، رئیس جمهور ترکیه اعلام کرد که این موزه نیز مجدداً به مسجد تبدیل خواهد شد، اما وضعیت فعلی آن همچنان محلی برای بازدید گردشگران و مطالعه هنر بیزانسی است.
دکوراسیون داخلی کلیسای چورا با وجود گذشت زمان و تخریبهایی که بر اثر زلزله، جنگ و آتشسوزی بر آن وارد شده بود، با همت پادشاهان وقت و مردم، به خوبی مورد بازسازی قرار گرفت و هنوز دستنخورده باقی مانده و قدمت و تمدن خود را حفظ کرده است.
کلیسای چورا دارای معماری بیزانسی چشمنوازی است و به سه قسمت اصلی تقسیم میشود:
درگاه ورودی و هال (Narthexes): این بخش شامل دو هشتی (نارتکس) داخلی (esonarthex) و خارجی (exonarthex) است. این هشتیها مملو از موزاییکهای باشکوهی هستند که صحنههایی از زندگی حضرت مسیح و مریم مقدس را به تصویر میکشند. دو گنبد در هشتی داخلی قرار دارند که به شکوه این بخش میافزایند.
بدنه اصلی کلیسا (Naos): این بخش قلب کلیسا محسوب میشود و محل اصلی برگزاری مراسم بوده است. سه گنبد در بدنه اصلی قرار دارند که نور را به فضای داخلی هدایت میکنند. فرسکوهای خیرهکننده این بخش، داستانهایی از معجزات حضرت مسیح را روایت میکنند.
قسمت عبادتگاه یا کلیسای کوچک (Parekklesion): این کلیسای کوچک از سمت راست هشتی داخلی (esonarthex) درهایی به داخل خود دارد. این بخش به عنوان آرامگاه مقبرههای خانوادگی و بنای یادبود مورد استفاده قرار میگرفته است و نقاشیهای دیواری باشکوهی دارد، به ویژه فرسکوی "رستاخیز مسیح" که یکی از مشهورترین آثار هنر بیزانسی است.
با ۶ گنبد (دو گنبد در هشتی داخلی، یک گنبد در کلیسای کوچک و سه گنبد در بدنه اصلی)، کلیسای چورا یک شاهکار معماری بیزانسی محسوب میشود. در بازدید از کلیسای چورا (موزه کاریه)، به قسمت کلیسای کوچک سری بزنید و از مکانی که برای آرامگاه مقبرههای خانوادگی و بنای یادبود از آن استفاده میشده است، دیدن کنید.
کلیسای چورا (موزه کاریه) در منطقه فاتح استانبول، در محله تاریخی ادییرنهکاپی (Edirnekapı) واقع شده است. این منطقه کمی دورتر از مرکز توریستی سلطان احمد قرار دارد، اما دسترسی به آن با وسایل حملونقل عمومی نسبتاً آسان است.
آدرس دقیق: Dervişali, Kariye Camii Sk. No: 18, Fatih/İstanbul, Türkiye
اگرچه کلیسای چورا کمی از مرکز اصلی گردشگری استانبول فاصله دارد، اما در اطراف آن نیز جاذبههای دیدنی دیگری وجود دارد که میتوانید به آنها سری بزنید و از چشماندازهای مناظر آن لذت ببرید:
دیوارهای تئودوسیوس (Walls of Theodosius): این دیوارهای عظیم و باستانی که قسطنطنیه را در برابر حملات محافظت میکردند، در نزدیکی کلیسای چورا قرار دارند. قدم زدن در کنار این دیوارها، حس تاریخی عمیقی را به شما میدهد.
دروازه ادییرنهکاپی (Edirnekapı Gate): یکی از دروازههای اصلی دیوارهای تئودوسیوس که در نزدیکی کلیسا قرار دارد و از اهمیت تاریخی بالایی برخوردار است.
موزه فتحیه (Fethiye Museum): کلیسایی دیگر که به مسجد تبدیل شده و در نزدیکی چورا قرار دارد. این موزه نیز دارای موزاییکها و فرسکوهای بیزانسی است.
مسجد سلطان سلیم (Sultan Selim Mosque): یک مسجد تاریخی دیگر در همان منطقه که به دستور سلطان سلیم اول ساخته شده است.
منطقه بالات (Balat) و فنر (Fener): این محلههای تاریخی و رنگارنگ، با خانههای قدیمی چوبی، کلیساهای ارتودکس، و کنیسههای یهودی، فضایی منحصر به فرد دارند و برای پیادهروی و عکاسی بسیار دلنشین هستند. این محلهها کمی با کلیسای چورا فاصله دارند اما با اتوبوس قابل دسترسی هستند.
در بین جاذبه های گردشگری استانبول پیشنهاد میکنیم حتما از آب انبار باسیلیکا استانبول دیدن کنید چراکه تجربهای متفاوت خواهد بود همچنین بازدید از موزه هنر مدرن استانبول را در برنامه سفر خود بگنجانید.
کلیسای چورا موزهای زیبا (یا مسجدی تاریخی) است که پیشنهاد میکنیم آن را با تور ترکیه یا تور استانبول اختصاصی علاالدین تراول ببینید تا سفری خاطرهانگیز تا مدتها در ذهنتان جاودان بماند. برای برنامهریزی یک سفر بینظیر به استانبول و بازدید از دیدنیهای استانبول، میتوانید با کارشناسان مجرب علاالدین تراول تماس بگیرید. علاالدین تراول تمامی خدمات گردشگری مورد نیاز شما، از رزرو هتل های خارجی و تورهای خارجی، خرید بلیط هواپیما، ترانسفر فرودگاهی، سی آی پی فرودگاهی، اجاره خودرو و بسیاری خدمات دیگر را برای سفرهای شما فراهم میکند. با بهرهمندی از پشتیبانی ۲۴ ساعته کارشناسان مجرب علاالدین تراول، میتوانید با خیالی آسوده به سفر خود بپردازید و بهترین خاطرات را در این سفر برای خود و همراهانتان رقم بزنید.