در میان جنگل‌های هیرکانی شمال و در کنار راه انزلی به تالش، مسجدی به نام اسپی مزگت خودنمایی می‌کند. اگرچه سال‌ها از ساخت مسجد می‌گذرد اما همچنان پابرجاست و معماری دوران گذشته را به خوبی نمایش می‌دهد. مسجد اِسپی مَزگت که به عنوان قدیمی‌ترین مسجد گیلان شناخته می‌شود در 22 کیلومتری جنوب تالش در روستای کیشه خاله‌ی شهر رضوانشهر قرار دارد. با توجه به نوع معماری مسجد، بنای اولیه آن را متعلق به آتشکده‌ای زرتشتی در دوران ساسانیان می‌دانند که در دوران اسلامی بدون انجام هیچ تغییراتی به مسجد تغییر کاربری داده است به طوری‌که در این مسجد محرابی وجود ندارد. عبادت‌کنندگان از رواق چهارگوش داخلی به عنوان مکانی برای نگهداری آتش و دهلیزهای اطراف برای عبادت استفاده می‌کردند. باستان شناسان با توجه به تکه سفال‌ها و کتیبه‌های برجای مانده، بنای فعلی را متعلق به قرن 4 ه.ق و دوران سلجوقیان می‌دانند که در دیگر دوره‌های اسلامی هم کاربری خود را حفظ کرده بود.
اهالی منطقه به مسجد اسپی مزگت که در انتهای جنوب شرقی پارک گیسوم و در کنار رودخانه دیناچال آرام سکنی گزیده است، مسجد عبداللهی نیز می‌گویند، آن‌ها معتقدند که عبدالله بن عمر مسجد را برپا کرده است. واژه اسپی در زبان تالشی یعنی سفید و مزگت در زبان اوستایی معنای مسجد می‌دهد. به همین سبب مسجد اسپی مزگت را با نام مسجد سفید نیز می‌شناسند که به احتمال زیاد در دوران شکوفایی مسجد آن را با آهک سفید اندود کرده بودند تا در میان جنگل چون دُری زیبا بدرخشد. از مصالح به کار رفته در بنا می‌توان به آجر در بدنه و دیوارها و سفال در سقف اشاره کرد. در تزئین بنا از کتیبه‌های کوفی استفاده کرده بودند که بقایای آن بر یکی از دیوارها به چشم می‌خورد و آیاتی از سوره توبه را در بر دارد. هم اکنون با توجه به تخریب‌های صورت گرفته در طی زمان، قسمتی از رواق‌های شمالی و غربی مسجد سفید پابرجا مانده است. در سفر به گیلان با تورهای طبیعت گردی علاءالدین تراول همراه همیشگی ما باشید تا شما را با دیگر دیدنی های رضوانشهر همچون آبشار ویسادار، ییلاق زندانه، روستای روشنده و روستای ارده بیشتر آشنا کنیم.
